PROSTORNO-VREMENSKA TAČKA GLEDIŠTA U PRIPOVIJETKAMA TOMASA PINČONA*
Apstrakt
Rad se bavi primjenom jednog plana u okviru analize Borisa Uspenskog, koji se usredsređuje na prostorno-vremensku tačku gledišta kao jedan od ukupno četiri nivoa javljanja ovog narativnog postupka u umjetničkom tekstu. Složenost kompozicije i poteškoće pri čitanju prate ovog autora od početka karijere, o čemu svjedoče i prvi objavljeni kraći prozni tekstovi, a posebno priča „Entropija„, još uvijek zastupljena u antologijama američke proze. Cilj rada je da pomnim praćenjem izmjene položaja naratora u prostoru, a manje u vremenu, omogući lakše razumijevanje jednog sloja složene Pinčonove proze. Pripovjedač se u prostoru: a) ne mora vezati ni za jedan lik, b) može se približiti jednom ili c) grupi od više njih, s tim da se prostornoj tački gledišta na mahove pridodaje i ideološka, koja se može očitovati kao naratorovo slaganje ili neslaganje sa mišljenjem lika. Vremenska tačka gledišta uglavnom se realizuje kao spoljna (pripovjedač ne nastanjuje isto vrijeme kao i lik), ali nalazi se i nekoliko primjera koji bi mogli služiti kao ilustracije unutrašnje (pripovjedač se nalazi u istom vremenu kad i lik).